De werking van een moderne cv-ketel lijkt nog steeds op die van het eerste warmwatersysteem (in 1716 ontwikkeld voor kasverwarming te Newcastle-upon-Tyne). Aan de huidige cv-ketels zijn wel allerlei systemen voor beveiliging en zuinigheid toegevoegd. Op deze pagina lees je over alle onderdelen van een cv-ketel en waar ze voor dienen.

De letters ‘cv’ staan voor ‘centrale verwarming’, wat duidt op het principe dat warmte centraal wordt opgewekt. De cv-ketel is het hart van het verwarmingssysteem. Vanuit de ketel wordt het verwarmde water via een buizensysteem overgebracht naar gebouwen of ruimtes in een gebouw. Een cv-ketel bestaat uit de volgende onderdelen:

Ontsteker cv-ketel

De ontsteker van een cv-ketel zorgt dat de brander aan gaat. Vroeger werkte een cv-ketels op gas met een waakvlam, nu gaat de ontsteking elektronisch door middel van een vonkje of een gloeidraad.

Brander cv-ketel

Een cv-ketel werkt met een brander die de brandstof (gas of stookolie) verbrandt. Met de warmte die ontstaat wordt water in een gesloten systeem verwarmd. Moderne branders zijn gemaakt van keramisch materiaal of roestvrijstaal. Iedere brander wordt na verloop van tijd vies, wat de werking nadelig beïnvloedt. Dat maakt regelmatig onderhoud essentieel voor een goede werking. De ketelthermostaat regelt de warmte van het cv-water. Loopt de watertemperatuur onverhoopt te hoog op, dan sluit de maximaalthermostaat de gastoevoer naar de brander af.

Ventilator cv-ketel

De ventilator van een cv-ketel voert enerzijds lucht aan. De ketel heeft dit nodig voor de verbranding van de brandstof. Anderzijds zorgt de ventilator ervoor dat restgassen worden afgevoerd via de schoorsteen. Vroeger waren deze ventilators luidruchtig, tegenwoordig zijn deze zeer stil.

Warmtewisselaar cv-ketel

De warmtewisselaar zorgt ervoor dat de cv-ketel naar behoren werkt. Het zorgt ervoor dat de warmte van de gasverbranding met maximaal rendement wordt gebruikt voor de verwarming van het water, zonder rechtstreeks contact met het water. Een warmtewisselaar is gemaakt van aluminium, aluminium silicium of roestvrijstaal.

Op zoek naar een cv-ketel? Bekijk ons brede aanbod van Itho Daalderop, Remeha en Nefit en vraag advies aan 1 van onze specialisten

Circulatiepomp cv-ketel

In iedere cv-ketel zorgt de circulatiepomp (ook wel ‘circulator’) ervoor dat het warme water van en naar de verschillende gebouwen of verblijven wordt gepompt. Het gaat bijna altijd om een ‘modulerende’ pomp: is er veel warmte nodig dan werkt de cv-ketel pomp harder. Is er weinig warmte nodig dan werkt de pomp langzamer (en dus zuiniger en stiller). De warmtebehoefte wordt aangegeven door de thermostaat. Zodra de gewenste temperatuur is bereikt, stopt de gastoevoer naar de brander. De circulatiepomp heeft dan nog een nalooptijd van ongeveer 15 minuten.

Radiatoren cv-ketel

De meeste cv-systemen werken met parallelle radiatoren. Iedere radiator is dan via een afzonderlijk circuit verbonden met de cv-ketel. Voordeel is dat per radiator de temperatuur kan worden geregeld met de radiatorkraan. Oudere systemen hebben soms radiatoren die via één circuit in serie zijn gezet. De doorstroming van warm water per radiator regelen kan dan niet. Om de temperatuur toch te beïnvloeden, kan de luchtcirculatie rond de radiator worden beperkt. De radiator zelf blijft dan wel warm.

Naast radiatoren kan ook worden gewerkt met een convector onder de vloer (ofwel convectorput) of vloerverwarming. Hierbij stroomt het warme water door buizen in de afwerkvloer. De gehele vloer wordt zo gelijkmatig warm.

Thermostaat

De temperatuurregeling van een cv-ketel werkt via een thermostaat. In de hoofdruimte(s) (woonkamer, badkamer, kantoor) hangt meestal de kamerthermostaat, die de radiatoren in de betreffende kamer aanstuurt. Met eenvoudige thermostaten kun je alleen de temperatuur hoger en lager zetten. Luxere thermostaten zijn programmeerbaar, zowel qua tijdstip, temperatuur als interval. Er zijn ook thermostaten die zich op afstand laten bedienen, bijvoorbeeld via smartphone of tablet.

Het is ook mogelijk om in overige vertrekken een thermostaatkraan op de radiatoren te monteren. Deze regelt hoeveel warm water door de radiator stroomt, zodat de ruimte steeds de gewenste temperatuur heeft. De temperatuur in het hoofdvertrek bepaalt de maximale warmte: een radiator met thermostaatkraan kan niet warmer worden. Thermostaatkranen worden veel gebruikt in ruimten die vorstvrij moeten blijven (garages, kelders, schuren).